18 Ekim 2024 Cuma

Kamu Maliyesi Perspektifinden Play Marmara Denizi Ciddi Oyunu

Ciddi Oyunlar: Politika Yapımında Eğlenceli Bir Ciddiyet

Ciddi oyunlar (serious games), klasik oyunların ötesinde, politika yapıcıların karar alma süreçlerinde çok yönlü düşünmelerine imkân tanıyan yaratıcı ve eğlenceli araçlardır. "Akademiye biraz renk gelsin!" söylemi yalnızca bir temenni değil; ciddi oyunlarla birlikte artık gerçek bir dönüşümün işaretidir.

Oyun oynayalım, ama ciddiyetle!

Uluslararası örnekler, ciddi oyunların yalnızca bir öğrenme aracı değil, aynı zamanda katılımcı yönetişim pratikleri için etkili bir referans çerçevesi sunduğunu gösteriyor. İlk kez deneyimleyenler için bu oyunlar hem bir kılavuz hem de yeniden düşünme fırsatıdır.

Konuyu edebi-mali söyleşilere çevirmeden, şimdi odaklanalım: Play Marmara Ciddi Oyunu.



Play Marmara "Denizi", Marmara Denizi’ne ulaşan atık suyun sürdürülebilir yönetimi temelinde, deniz suyu kalite parametrelerindeki değişikliklere ve buna bağlı olarak deniz ekosistemindeki gelişmelere odaklanan çok aktörlü, büyük ölçekli bir ciddi oyun (serious game) uygulamasıdır. Bu oyun, Marmara Denizi'nin ekolojik sorunlarına bütüncül bir yaklaşımla üç temel başlık altında odaklanmaktadır:

Sürdürülebilir Çevre Yönetimi

(Atık su deşarjları, deniz çöpleri, gemilerden kaynaklı kirlilik, kıyı alanlarının kullanımı vb.)

Etkin Su Ürünleri Yönetimi

(Kontrolsüz avlanmayla mücadele, hayalet ağların bertarafı vb.)

İklim Değişikliği Politikaları

(Azaltım ve uyum eylemleri)

Çok Katmanlı Eylem Alanları

1. Yasal Eylemler

Bu başlık altında Marmara Denizi’nin korunmasına yönelik yürürlüğe konmuş birçok düzenleme yer alır:

2. Teorik ve Uygulamalı Eylemler

7.518 gemiye denetim, 28 gemiye idari yaptırım uygulanmıştır.

150 izleme istasyonu kurulmuş, tampon bölgeler tanımlanmıştır.

115.616 avcılık denetimi gerçekleştirilmiş; 28,1 milyon ₺ idari para cezası verilmiş, 84 gemi ve 719 av aracı müsadere edilmiştir.

Balık yetiştiriciliği yasak olmasına rağmen, midye yetiştiriciliğine izin verilerek yılda 300 milyar m³ deniz suyu midyeler tarafından filtrelenmektedir.

Müsilajdan etkilenen 3.447 balıkçıya toplam 8.165.900 ₺ destek ödemesi yapılmıştır.

3. Diğer Eylemler: Farkındalık ve Eğitim

Toplumun farklı kesimlerini sürece dahil eden bilinçlendirme ve eğitim faaliyetleri, oyunun önemli tamamlayıcı unsurlarındandır.

Ciddi Oyun: Kamu Maliyesi Bağlamında Stratejik Bir Araç

Ciddi oyunlar, kamu maliyesinde dışsallık sorunlarının hem öncesinde hem de sonrasında bir politika aracı olarak konumlandırılabilir. Play Marmara deneyimi, Türkiye'de MARUF çatısı altında gerçekleştirilmiş ve literatürde çok paydaşlı, mega ölçekli ciddi oyun uygulaması olarak yerini almıştır. Bu deneyim, kaynak dağılımında etkinliğin bozulması durumunda devlet müdahalesinin gerekliliğini savunan yaklaşımı destekler niteliktedir. 

Bu konuda daha kapsamlı bilgi edinmek adına aşağıdaki rapor ve kaynakları inceleyebilirsiniz; 

T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, (2024) Marmara Denizi Eylem Plânı Koordinasyon Kurulu Toplantısı,https://webdosya.csb.gov.tr/db/marmarahepimizin/menu/v_20240703121706.pdf (13.10.2024).

Play Marmara "Denizi" Oyun sonuç raporu, https://www.marmara.gov.tr/uploads/play-marmara-denizi-raporu.pdf  (21 Ekim 2021)

Play Marmara Oyunu (2019). Maruf Youtube Kanalı Kayıtlı Arşiv Video Https://www.youtube.com/watch?v=cprdKJG4HLA (17.09.2024).

Play Marmara Raporu (2019). İstanbul: Marmara Belediyeler Birliği Kültür Yayınları (1.Baskı).











2 Ekim 2024 Çarşamba

Belediyeler İçin Dijital Katılımcı Bütçeleme Rehberi

Dijital katılımcı bütçe, vatandaşların belediye bütçesinin nasıl harcanacağına dair karar alma süreçlerine bilgi ve iletişim teknolojileri yoluyla katılabildiği bir uygulama modelidir. Bu sistem, belediye bütçesinden ayrı bir fon oluşturmak yerine, mevcut bütçeleme sürecine demokratik bir bakış açısı kazandırmayı hedefler. Bu demokratik bakış, "Kamusal mal ve hizmetler kimin için, ne kadar, kimler tarafından, nasıl ve hangi koşullarda sunulmalı?" gibi temel sorulara sahada yanıt arayan bir politika aracıdır.




Günümüzde kamu yönetimi, dijitalleşmeyi yalnızca idari değil, aynı zamanda demokratik süreçlerin bir parçası olarak da değerlendirmektedir. Özellikle yerel yönetimler, dijital katılım araçlarını devreye alarak vatandaşların doğrudan bilgi ve katkı sunduğu dijital bir yönetişim pratiği inşa etmektedir. Bu mekanizmalar, sadece dijital katılımcı bütçe örnekleriyle sınırlı kalmamakta; birçok farklı dijital katılım aracıyla teoriden uygulamaya geçişin önemli bir ayağını oluşturmaktadır. Dijital katılımcı bütçeler tek tip bir model değil, her belediyenin nüfusucoğrafi yapısıteknolojik altyapısıyönetsel kapasitesi ve siyasi iradesine bağlı olarak farklı biçimlerde uygulanmaktadır.

Örneğin: Büyükşehir belediyeleri geniş çaplı dijital platformlarla çalışırken, küçük ölçekli belediyeler daha sade, kullanıcı dostu ara yüzlerle sınırlı sayıda proje için dijital oylama açabiliyor. Bazı belediyelerde sadece fikir önerisi alınırken, bazıları proje tasarımı, bütçeleme ve oylama süreçlerini tamamen vatandaşlara açabiliyor. Bu çeşitlilik, dijital katılımcı bütçenin esnek ve bağlama duyarlı bir araç olduğunu gösteriyor. Ancak aynı zamanda bu farklar, uygulamaların etki düzeyini ve kapsayıcılığını da etkileyebiliyor. 

Vatandaşların, dijital platformlar aracılığıyla kamusal kararlara katılması; demokratik farkındalıklarını, sorumluluk duygularını ve kolektif aidiyetlerini güçlendirmektedir. Bu yönüyle dijital katılımcı bütçe uygulamaları, vatandaşlar için bir demokrasi kültürü inşa etmenin somut yollarından biridir. Bu kültürel dönüşüm, yerel düzeyde katılımın yaygınlaşmasıyla birlikte, temsilî demokrasinin sınırlarını genişleten daha kapsayıcı bir yurttaşlık deneyimi oluşturmaktadır. 

Bu konuda daha kapsamlı bilgi edinmek için doktora tezimin 3. bölümünü inceleyebilirsiniz.

Gözde Atalay, Türkiye'de Dijital Katılımcı Bütçenin Uygulanabilirliği: Kırşehir Belediyesi Örneği,  https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp